در این مطلب قصد داریم در رابطه با جانمایی پلاک ثبتی یا همان استعلام پلاک ثبتی و نحوه انجام آن صحبت کنیم. در سال های اخیر بحث اختلافات ملکی، مشخص نبودن موقعیت دقیق یک ملک و همچنین وضعیت آن نسبت به همسایگی های اطراف آن، موجب بالا رفتن تقاضا در بحث جانمایی و استعلام پلاک ثبتی شده. ابتدا موارد اختلاف در جانمایی را معرفی می کنیم و سپس روش های جانمایی را برای انواع ملک ها بیان می کنیم و در پایان نرم افزار های مربوط به آن را معرفی می کنیم. خروجی اینکار اکثرا به مراجع قضایی جهت داوری ارجاع داده می شود بنابراین حساسیت زیادی در کار وجود دارد. در نتیجه باید توسط شخصی انجام بشود که در رشته نقشه برداری تخصص دارد.

 

جانمایی پلاک ثبتی چطور بوجود آمد؟

 

جانمایی پلاک ثبتی روندی است که برای تعیین حدود چهار طرف ملکی طی انجام می دهیم. در دهه های گذشته به دلیل نبود سازمانی یک پارچه برای ثبت املاک ، اسناد مربوط به زمین ها، به صورت پلاک های ثبتی اختصاص داده می شد.

ولی امروز با روی کار آمدن روش های دقیق تعیین موقعیت مثل جی پی اس های مولتی فرکانس، و قوانین جدیدی که سازمان ثبت وضع کرده، هر مالک ملزم است برای اخذ سند معتبر برای ملک خود اقدام کند.

براساس قانون ماده 9 آغاز عملیات ثبت پلاک عمومی 1310 در نقاطی که اداره ثبت موجود بود، آن منطقه به چند بخش یا ناحیه تقسیم می شد که از هر جهت قابل تفکیک از ادارات ثبت همجوار باشد. این ادارات ثبت شروع به تهیه و پلاک دهی کلیه اموال غیر منقول آن بخش می کردند.

روند پلاک دهی در آن زمان نه بر اساس نحوه قرار گیری املاک، بلکه بر اساس تاریخ مراجعه مالک به اداره ثبت بود.

در دهه های اخیر به دلیل نامنظم بودن روند پلاک دهی و مختصات نداشتن پلاک های ثبتی، ادارات ثبت اسناد و املاک، گرفتن سند تک برگ را برای تمامی قطعات الزامی کرد.

 

تعیین وضعیت پلاک ثبتی ملک

 

در مرحله تعیین وضعیت یک قطعه زمین و اخذ سند تک برگ برای آن ممکن است ملک مورد نظر در چند وضعیت زیر قرار داشته باشد که باید با توجه به وضعیت موجود هرکدام از یکی از روش های تعیین نقشه UTM دقیق وضع موجود استفاده نمود.

  • ملک دارای دیوار کشی است و محل دقیق آن مشخص است.

برای اخذ سند تک برگ این دسته از زمین ها، مختصات یو تی ام وضع موجود را تهیه کرده و سند تک برگ قطعه زمین را میگیریم.

  • ملک دیوار کشی ندارد و محل دقیق آن و مرز آن به طور دقیق مشخص نیست.

در مورد این قطعه زمین ها با چنین شرایطی نیاز به نظر کارشناسان متخصص است تا در مورد محل دقیق و مختصات زمین نظر کارشناسانه بدهند و قطعه زمین مورد نظر را بر روی انواع داده ها و اسناد موجود (مانند: عکس های هوایی آنالوگ) جانمایی کنند.

  • مالک فقط پلاک ثبتی قدیمی را دارد و محل دقیق ملک را نمی داند.

زمانی که محل دقیق زمین مشخص نباشد و مالک تنها پلاک ثبتی آن را در دست داشته باشد،باید با اخذ نقشه های کاداستری از سازمان ثبت در مرحله اول حدود زمین مورد نظر را مشخص نماییم و در مرحله بعد با انجام عملیات جانمایی، مختصات utm قطعه زمین مورد نظر مشخص و سپس سند تک برگ برای آن گرفته شود.

برای جانمایی و ثبت ملک مورد نظر، باید بر روی داده ها و مستندات موجود یکسری آنالیز و تجزیه و تحلیل ها انجام گیرد. در حال حاضر عملیات جانمایی و تفسیر عکس های هوایی قدیمی که به صورت آنالوگ اخذ و ذخیره شده اند، بسیار رایج است.

این عکس ها که از دهه 30 تا 80 گرفته شده، می تواند منبع موثقی برای روند جانمایی و صدور سند تک برگ باشد. می توانیم با توجه به سال اخذ سند، عکس هوایی مربوط به آن را تهیه و پس از انجام عملیات ژئو رفرنسینگ از آن به عنوان یک مدرک معتبر برای اخذ سند تک برگ و حل اختلافات ملکی استفاده کنیم.

 

نقشه UTM چیست؟

 

سیستم UTM یک سیستم تصویر روی سیستم مختصاتی دو بعدی  می باشد که با این سیستم، مختصات هر نقطه روی کره زمین دارای یک مختصات اختصاصی است که در هیج جای کره زمین شبیه این مختصات وجود ندارد و هر نقطه ازکره زمین مختصات منحصر به فرد خود را دارد. نقشه UTM یو تی ام با استفاده از این سیستم برای مشخص کردن مکان یک نقطه برروی کره زمین بکار می رود.

 

جانمایی پلاک ثبتی توسط چه کسانی و در چه مکانی انجام میشود؟

 

جانمایی پلاک ثبتی عملیات پیچیده ای است که توسط کارشناس رسمی دادگستری رشته امور ثبتی با ابزارهای نقشه برداری در محل ملک انجام میشود.

 

محاسبه هزینه جانمایی پلاک ثبتی به چه صورت است؟

 

هزینه های جانمایی پلاک ثبتی به معنای هزینه هایی که برای ثبت جانمایی پلاک ثبتی باید پرداخت کنید در تمام استان های کشور برابر است و هزینه جانمایی پلاک ثبتی مطابق تعرفه های مشخص شده در کل کشور صورت می گیرد، که این تعرفه ها به عواملی بستگی دارند و نسبت به این عوامل برخی از هزینه ها در املاک مختلف تغییراتی دارند.

 

عوامل تاثیرگذار بر هزینه ی جانمایی پلاک ثبتی

 

  • مساحت ملک مطابق با نقشه نهایی
  • تکمیل بودن یا ناقص بودن اطلاعات سندی
  • تعداد اسناد موجود در مورد ملک
  • محل قرار گیری ملک در دشت ها یا تپه های متوسط و یا مناطق کوهستانی یا مناطق شهری با به هم ریختگی پلاک های ثبتی
  • میزان دقت دستگاه ها جانمایی پلاک با استفاده ازنقشه یو تی ام
  • مرکز ارائه دهنده خدمات جانمایی پلاک

 

مراحل جانمایی پلاک ثبتی

 

برای جانمایی پلاک های ثبتی که وضعیت دقیق قطعه زمین مشخص نیست این مراحل را انجام می دهیم :

 

1. جمع آوری و بررسی داده ها و مدارک موجود

 

در مرحله اول برای جانمایی یک قطعه زمین باید داده های مرتبط با ملک مورد نظر را جمع آوری کنیم.

این داده ها می تواند عکس های هوایی آنالوگ، نقشه های آنالوگ، نقشه های وضع موجود حال حاضر و تمامی اسناد و مدارک مرتبط با ملک مورد نظر باشد.

 

2. استعلام نقشه ثبتی از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

 

در مرحله بعد پس از بررسی داده ها و مدارک موجود، لازم است تا پلاک ثبتی ملک را از طریق اداره ثبت اسناد و املاک استعلام کنیم تا محل ملک مورد نظر شناسایی شود و کارشناس بتواند عملیات جانمایی را با استفاده از این پلاک ثبتی انجام دهد.

استعلام نقشه ثبتی و پلاک ثبتی در عملیات جانمایی ضروری است چون کارشناسان باید با توجه به آن موجودیت و محل ملک و حدود زمین را تشخیص دهند.

 

3. جانمایی ملک

 

با در دست داشتن داده های مربوط به سال اخذ پلاک ثبتی و همینطور نقشه ثبتی استعلام شده، می توانیم عملیات جانمایی ملک مورد نظر را انجام دهیم.

به این صورت که با ژئورفرنس کردن عکس های هوایی خام و یا در دسترس بودن ارتوفتو های موجود در سازمان نقشه برداری کشور و همچنین بررسی مکان ملک از روی نقشه ثبتی باید ملک مورد نظر را روی نقشه یا عکس هوایی جانمایی کنیم.

 

4. تعیین مختصات دقیق

 

پس از انجام پردازش های لازم و انجام جانمایی با استفاده از نرم افزار ها، در اخرین مرحله باید مختصات محدوده مورد نظر را از نقشه یا عکس هوایی استخراج کنیم و پس از اطمینان از حصول کار این مختصات را با استفاده از ابزار های نقشه برداری نظیر جی پی اس بر روی زمین پیاده و عملیات جانمایی را تکمیل کنیم.

 

نرم افزار های مورد استفاده در استعلام پلاک ثبتی

 

برای جانمایی پلاک ثبتی با استفاده از عکس های هوایی آنالوگ ابتدا باید عکس هوایی مربوط به قطعه مورد نظر را به وسیله یکی از نرم افزار های پردازش تصویر مثل: PCI Geomatica و یا ArcGIS Pro ژئورفرنس کنیم و بعد از آن برای انجام ترسیمات لازم و جانمایی وضع موجود از نرم افزار های ترسیمی مثل Civil 3D و یا Auto CAD استفاده کنیم.